İşitme Yetersizliği Bireyler Destek Eğitim Programı
İşitme yetersizliği; bireyin işitme testinden aldığı sonuçların normal işitme sınırlarından belirli derece farklılık göstermesi sebebiyle konuşmada, dili kullanmada ve iletişim kurmada güçlükler yaşaması ve bundan dolayı da sosyal anlamda çevreye uyum sağlamakta desteğe ihtiyaç duyduğu olarak tanımlanabilir.
İşitme Kaybının nedenleri;
Kalıtım, erken doğum, doğum anında ve hamilelikte yaşanan komplikasyonlar, kızamıkçık, menenjit, erken çocukluk döneminde yaşanan kabakulak, zatürre, kızamık gibi hastalıklar, Otitis Media, Down Sendromu, kan uyuşmazlığı, tedavi edilmeyen orta kulak iltihabı, ototoksik ilaçlar, gürültü ve yaşlanmaya bağlı etkenler olarak sıralanabilir.
İşitme yetersizliği; yetersizliğin şiddetine, ortaya çıkış zamanına, konuşmanın edinilmesiyle ilişkili olarak patolojinin yerleştiği bölgeye göre olarak dört alanda sınıflandırılabilir.
İşitme yetersizliği; yetersizliğin şiddetine göre;
- Hafif İşitme Kaybı (26-40 dB):
- Orta Derecede İşitme Kaybı (41-55 dB):
- Orta-İleri Derecede İşitme Kaybı (56-70 dB):
- İleri Derecede İşitme Kaybı (71-90 dB):
- Çok İleri Derecede İşitme Kaybı (90 dB’li aşan eşik ): olmak üzere beş ayrı başlıkta incelenmektedir
Hafif İşitme Kaybı: (26-40 dB) Konuşmanın anlaşılırlığı üzerinde etkili olan bazı sessizleri anlamada yaşanan güçlüklerdir. Bebeklerde sözel iletişimi olumsuz etkiler. Fısıltı ile yapılan konuşmaları duyamazlar.
Orta Derecede İşitme Kaybı: (41-55 dB) Normal mesafedeki karşılıklı konuşmaları anlamada sorun yaşarlar.
Orta İleri Derecede İşitme Kaybı: (56-70 dB) Bu bireyler yüksek sesle konuşulanı anlamada güçlük yaşarlar. Cihaz kullanılmadığı takdirde çocuklar konuşmaları anlamazlar, takip edemezler. Aynı zamanda yetişkinlerde işitme cihazını en fazla konuşan grup bu gruptur.
İleri Derecede İşitme Kaybı: (71-90 dB) Bu bireyler bağırarak konuşmaları ancak duyabilirler. Bu grupta işitme cihazı kullanımı şarttır. Çocuklarda dil gelişiminde önemli ölçüde problemler yaşanır, seslerin bir kısmı duyulsa bile anlaşılırlık yoktur.
Çok İleri Derecede İşitme Kaybı: (90 dB’li aşan eşik) Bu bireyler konuşma seslerini, bağırışları duyamazlar. Bu grupta artık cihaz da yarar sağlamaz. Bireyler sadece dudak okuyabilirler ve koklear implant şarttır.
İşitme Yetersizliği, yetersizliğin ortaya çıkış zamanına göre sınıflandırıldığında bu; prenatal, perinatal ve postnatal dönemlerde olmak üzere üç başlık altında incelenebilir.
Prenatal Dönem: Hamilelik döneminde gerçekleşen işitme kayıplarıdır. Bu dönemde yaşanan işitme kayıplarında annenin gebelikte yaşadığı enfeksiyon, hastalık, röntgen, ilaç ve alkol kullanımı, geçirdiği kazalar, kan uyuşmazlığı, genetik faktörler ve akraba evliliği oldukça etkilidir.
Perinatal Dönem: Doğum sırasında meydana gelen işitme kayıplarıdır ve kordon dolanması, doğumda oksijensiz kalma, sarılık, erken doğum ve düşük doğum ağırlığı, kan değişimi gerektiren sarılık, kulak esnasında baş, boyun ve kulağın zarar görmesi gibi sebepler oldukça etkilidir.
Postnatal: Doğum sonrasında meydana gelen işitme kayıplarıdır ve orta-iç kulak yapılarında zedelenme, çocukluk hastalıkları, üç aydan fazla süren kronik orta kulak iltihabı, çocukluk yaralanmaları ve yüksek sese maruz kalma oldukça etkilidir.
Konuşmanın edinilmesine ilişkin sınıflandırma ise prelingual, perilingual ve postlingual dönem olmak üzere üç başlık altında incelenebilir.
Prelingual Dönem: Dili öğrenmeden önce (0-2 yaş) meydana gelen işitme kaybıdır. Bu bireyler dili en az kazanan gruptur.
Perilingual: Dili öğrenirken meydana gelen (2-6 yaş) kayıptır. Bu bireylerde cihaz kullanımı ve destek eğitimle dil becerileri anlamında iyi sonuçlar elde edilir.
Postlingual: 6 yaşından sonra çocuklarda ve yetişkinlerde görülen işitme kayıplarıdır. Hali hazırda çocuklar dili öğrendiği için cihaz ve destek eğitim ile en fazla sonuç alınan gruptur.
Psikolojik İşitme Kaybı: Bireyde işitme için gerekli olan hiçbir yapıda bir problem olmamasına karşın kişinin duymama durumudur. Bu işitme kaybında, yapılan doktor kontrollerinde herhangi bir soruna rastlanmaz. Kişi bir travma vb. bir olay yaşadıktan sonra aniden ortaya çıkar.